Voor de gemiddelde mens lijkt een vliegtuig gewoon een gigantische metalen cilinder met vleugels aan. Maar er schuilt meer achter de gestroomlijnde vorm van moderne vliegtuigen dan je zou denken.
Een geheim wapen van efficiënt vliegen is de ‘winglet’, een klein maar cruciaal onderdeel van het vliegtuig dat enorme voordelen met zich meebrengt voor zowel luchtvaartmaatschappij als milieu.
Wingwat? Winglet!
Winglets of Sharklets, zijn kleine, omhoogstekende flapjes die aan de uiteindes van de vliegtuigvleugels zijn bevestigd. Zoals de naam, Sharklets, al kan verraden, zien ze eruit als haaienvinnen. Hoewel ze op het eerste zicht niet veel lijken te betekenen, vervullen ze toch een belangrijke rol.
De magie van Winglets
Wanneer een vliegtuig vliegt en er lucht voorbij de vleugels raast, ontstaan er kleine tornado’s aan de uiteindes van de vleugels. Deze tornado’s of draaikolken zorgen voor weerstand. Deze weerstand vermindert de efficiëntie en verhoogt het brandstofverbruik.
Om deze weerstand te verkleinen, ontwierp men Winglets. Dankzij deze structuur aan het uiteinde van de vleugel verkleint de tornado die ontstaat. Winglets helpen dus deze draaikolken te verminderen door luchtcirculatie te stroomlijnen.
Een tweede voordeel van deze vleugelflapjes is dat de effectieve spanwijdte van de vleugel verhoogt zonder dat de vleugellengte daadwerkelijk vergroot. Hierdoor is de vleugel nog efficiënter en verkleint nogmaals de weerstand.
Links: een grote vortex, omdat er geen Winglet is. Rechts: een kleine vortex dankzij een Winglet.
Vliegtuigontwerpers streven constant naar betere prestaties. Daarom zijn er zoveel verschillende varianten van Winglets. Op basis van specifieke behoeften en beperkingen van elk vliegtuigmodel kunnen Winglets variëren in vorm, grootte en hoek.
Enkele soorten:
- Blended Winglet
- Split Scimitar Winglet
- Wingtip Fence
Maar waarom hebben sommige nieuwe modellen zoals de 787 dan geen Winglets meer?
In tegenstelling tot vele andere moderne vliegtuigen, zoals de Boeing 737, heeft de Boeing 787 Dreamliner opvallend geen Winglets meer. Dit ontwerpbesluit is gedeeltelijk te wijten aan de keuze van Boeing voor een alternatieve technologie om efficiëntie te bereiken.
Bij de Dreamliner koos Boeing ervoor om efficiëntie te bereiken door middel van een slankere vleugelvorm. Dit vliegtuig behaalt indrukwekkende brandstofbesparingen zonder de noodzaak van traditionele Winglets. Boeing noemt dit vleugeluiteinde de Raked wingtip, geen omhoogstekend flapje, maar een slank vleugeluiteinde.
Een slimme zet
In het geval van de Boeing 777X is er een fascinerende twist in het verhaal. Hoewel de 777X inderdaad Winglets heeft, zijn deze uniek omdat ze verstelbaar zijn.
Dankzij deze techniek kan men de Winglets op dit vliegtuig omhoog en omlaag bewegen. Je kan nu misschien denken, “wordt het dan niet wat te omslachtig?” Nee, er zit namelijk een goede reden achter.
Enerzijds kan men afhankelijk van de fase van de vlucht de Winglet zo positioneren dat het vliegtuig brandstof bespaart.
Anderzijds speelt de spanwijdte van de vleugels een rol. Het is namelijk zo dat wanneer de Winglets schuin horizontaal staan, zoals tijdens de vlucht, het vliegtuig behoort tot de F klasse qua grootte. Hiertoe behoren de superjumbo’s, de grootste der grootste vliegtuigen.
Deze enorme vogels kunnen maar een gelimiteerd aantal luchthavens bedienen omwille van hun grote spanwijdte. Maar dankzij de verstelbare Winglets van de 777X kan het vliegtuig de flapjes volledig verticaal positioneren waardoor de spanwijdte enkele meters verkleint.
Met als gevolg dat het vliegtuig niet meer tot categorie F behoort, maar een categorie kleiner, categorie E, en meer luchthavens kan aandoen.
Conclusie
De volgende keer dat je op een luchthaven wandelt en je al die verschillende soorten flapjes aan de vleugels ziet, weet dan dat ze een belangrijke rol spelen om de luchtvaartindustrie al een stukje groener en zuiniger te maken.
Veilige vlucht!
Door: Rico Valkenborgh | 26 oktober 2023
De veiligste stoel in het vliegtuig: 13A of 18C?
Vooraan, achteraan of in het midden van de cabine? Een stoel langs het gangpad, het raam of toch in het midden? De veiligste stoel aan boord van het vliegtuig: mythe of werkelijkheid? Ik leg het je uit.
MH370: 10 jaar later, een kritische blik op 3 theorieën
Hoe kan een enorme Boeing 777 van de radar verdwijnen? En waarom is het vliegtuig nooit teruggevonden? Ondertussen meer dan 10 jaar geleden, verdween vlucht MH370 van Malaysia Airlines plotseling van de radar. Talloze theorieën circuleren over wat er met het vliegtuig is gebeurd, geen enkele compleet fout, want de puzzel is nog steeds niet opgelost. Lees en ontdek drie intrigerende theorieën.
Waarom 100 ml? Een erfenis van 3 rampen
Waarom mag ik geen vloeistoffen van meer dan 100 ml in mijn handbagage vervoeren? Waarom mag mijn powerbank niet in de ruimbagage van het vliegtuig? En waarom is de cockpitdeur op slot? Ontdek de rol van historische gebeurtenissen die de luchtvaartindustrie transformeerden.
Veiligheid onder druk: Lessen van de 737 MAX
De Boeing 737 MAX was bedoeld als het paradepaardje van de moderne luchtvaartindustrie, maar het toestel werd al snel synoniem van een van de grootste schandalen in de geschiedenis van de luchtvaart. Had dit toestel nooit mogen vliegen? Dit is het verhaal van de Boeing 737 MAX.
Mayday mayday mayday: een perfecte noodlanding op water
De landing op de Hudson in detail: Stel je voor je zit aan boord van het vliegtuig, klaar voor een doodnormale vlucht. Je stijgt op en enkele ogenblikken later doet de piloot volgende aankondiging: “Brace for impact!” (Zet je schrap voor inslag) Nee, dit is geen fictie, maar daadwerkelijke realiteit. Maak je klaar voor een buitengewoon verhaal van een Airbus A320 die een noodlanding maakte op de Hudson-rivier.
Miscommunicatie jaagt 583 mensen de dood in: De ramp van Tenerife
Een 72-jarige vrouw was blij dit te kunnen navertellen. Voor 583 anderen was dit niet het geval. Hoe konden twee Jumbo Jets botsen en de wereld in shock achterlaten? Lees en ontdek het belang van heldere communicatie in de luchtvaart.
Reactie plaatsen
Reacties